Belastingadviseur mag cliënt geen geld lenen
Een belastingadviseur die lid is van het Register Belastingadviseurs (RB), mag op grond van het tuchtrecht van deze beroepsorganisatie geen werkzaamheden verrichten die onverenigbaar zijn met de onafhankelijke uitoefening van het beroep van belastingadviseur, zoals geld uitlenen aan een cliënt. Doet hij dit toch, dan mag zijn werkgever hem ontslaan.
Een belastingadviseur trad in 2011 in dienst bij een accountantskantoor. Op grond van de arbeidsovereenkomst moest de man zich houden aan regels in het kwaliteitshandboek op het gebied van onafhankelijkheid en integriteit. Omdat de man lid was van het Register Belastingadviseurs, moest hij zich ook houden aan de regels van het tuchtrecht van het RB. Dit betekent onder meer dat hij geen werkzaamheden mag verrichten die onverenigbaar zijn met de onafhankelijkheid van een belastingadviseur. Desondanks verstrekte de belastingadviseur in privé een hypothecaire geldlening van € 200.000 aan een cliënt. Toen zijn werkgever dit ontdekte, ontbond hij de arbeidsovereenkomst.
Volgens Hof Arnhem-Leeuwarden was de belastingadviseur gebonden aan het kwaliteitshandboek van zijn werkgever en aan de gedragsregels van het RB. Dit betekende dat de man niet zonder toestemming van zijn werkgever een lening had mogen verstrekken aan zijn cliënt, aangezien dit onverenigbaar was met zijn onafhankelijke functie van belastingadviseur. Het hof oordeelde dan ook dat er sprake was van verwijtbaar handelen en dat de werkgever de arbeidsovereenkomst mocht ontbinden. Wel moest de werkgever een transitievergoeding betalen, want het hof vond het handelen van de adviseur niet dusdanig verwijtbaar dat hij geen recht had op een transitievergoeding. Hierbij liet het hof meewegen dat het voor een belastingadviseur niet expliciet verboden is om geldleningen te verstrekken. Bovendien had de adviseur niet geprobeerd om de verstrekte lening achter te houden voor zijn werkgever, aangezien hij de lening expliciet had vermeld in de jaarrekening.
Bron: Hof Arnhem-Leeuwarden, 16-4-2019
Fictieve verkrijging na verkoop woning aan erfgenaam
Als iemand een woning verkoopt aan zijn/haar erfgenaam en na de verkoop in de woning mag blijven wonen, dan is het na het overlijden van de erflater mogelijk dat de erfgenaam de woning krachtens erfrecht heeft verkregen.
In deze zaak woonden een moeder en haar dochter samen in een woning die eigendom was van de moeder. In december 2014 verkocht de moeder de woning aan haar dochter voor een prijs van € 155.000. Bij het vaststellen van de koopprijs was rekening gehouden met een recht van vruchtgebruik en het feit dat de moeder in de woning bleef wonen. Omdat de dochter de koopsom schuldig bleef, werd hiervoor een overeenkomst van geldlening gesloten. Vervolgens schold de moeder de geldlening kwijt, waarbij zij een beroep deed op de verhoogde vrijstelling van € 100.000 voor het schenken van een woning. De dochter betaalde over het restant (€ 55.000) € 5.500 schenkbelasting.
Toen de moeder in 2015 overleed, binnen 180 dagen na verkoop van de woning, stelde de inspecteur dat de dochter de woning fictief krachtens erfrecht had verkregen. Het hof was het hiermee eens. Aangezien de moeder na de verkoop tot haar overlijden in de woning was blijven wonen en zij voor het woongenot niet de minimale vergoeding van 6% (per jaar) over de waarde van de woning had betaald, gold de fictiebepaling uit de Successiewet. De woning behoorde daarom tot de nalatenschap van de moeder en de dochter had de woning fictief verkregen.
Bron: Hof Den Haag, 26-4-2019
Gebruik stichting als machteloze certificaathouder faalt
Het gebruik van een stichting als certificaathouder om te voorkomen dat een vordering bij een grootaandeelhouder in box 2 valt, werkt niet als de stichting alleen op papier een certificaathouder is. De stichting moet een praktische invulling kunnen geven aan haar certificaathouderrechten.
Een man houdt via zijn holding een belang van 80% in een tussenhoudstervennootschap. Deze tussenhoudster bezit een bouwterrein waarop een ander bedrijf een kantoor wil bouwen. De tussenhoudster komt met het andere bedrijf overeen dat de ontwikkeling van het kantoorpand zal plaatsvinden in een andere vennootschap. De tussenhoudster verkrijgt een economisch belang van 30% in deze vennootschap. Op 19 september 2005 draagt de tussenhoudster dit belang over aan anderen. De man, zijn zoon en dochter verkrijgen samen 12,6%. Diezelfde dag verkopen zij dit belang aan een bv, die de koopprijs schuldig blijft. De bv moet over deze lening een winstafhankelijke vergoeding betalen. De aandelen van die bv zijn in handen van een stichting. Bovendien verstrekt de holding van de vader een lening aan een stichting om de te certificeren aandelen in de bv vol te storten. De holding verkrijgt daarbij het pandrecht op de certificaten. De aandelen in de bv belanden bij een andere stichting. Om zekerheid voor de lening aan te stellen verleent die andere stichting het pandrecht op de aandelen aan de dga en zijn kinderen. Volgens de dga, zijn zoon en zijn dochter valt de lening aan de bv in box 3. De Belastingdienst stelt echter dat deze vordering in box 1 valt.
Voor Rechtbank Zeeland-West-Brabant is van belang wie de feitelijke eigenaar is van de certificaten. Formeel gezien is de stichting de eigenaar van de certificaten. Maar door alle overeenkomsten die zij heeft gesloten met de man en zijn kinderen stellen haar certificaathouderrechten niets voor. Zo mist de stichting het recht om vergaderingen bij te wonen. De rechtbank constateert dat de certificaten voor rekening van de dga en zijn kinderen worden gehouden. Het gevolg is dat zij een aanmerkelijk belang in de bv hebben, zodat de geldlening aan die bv een vorm van terbeschikkingstelling is. De vergoedingen op de leningen zijn daarom belast als inkomen uit overige werkzaamheden in box 1.
Bron: Rb. Zeeland-West-Brabant 11-07-2018 (gepubl. 05-5-2019)
Terecht bedrag aangegeven voor privégebruik woning voor btw
Anders dan in het Champignonkwekerij-arrest etiketteerden de vennoten hun woning tot ondernemingsvermogen. Daarom is volgens de rechtbank terecht een bedrag voor privégebruik van de woning aangegeven.
Een echtpaar exploiteert in firma-verband een transportbedrijf. In 2009 en 2010 laten zij op hun grond een woning bouwen en nemen die in 2010 in gebruik. Dit gebruik is deels voor de onderneming. Voor de inkomstenbelasting is de volledige woning privé. De firma heeft de in rekening gebrachte omzetbelasting voor de bouw van de woning volledig in aftrek gebracht. Zij heeft bezwaar gemaakt tegen haar eigen btw-aangiften voor de bijtelling wegens het privégebruik van de woning. De inspecteur heeft de bezwaarschriften afgewezen. Voor Rechtbank Noord-Nederland is het de vraag of in de btw-aangifte een bedrag vanwege privégebruik van de woning moet worden meegenomen. Het echtpaar neemt voor de rechtbank het standpunt in dat zij het privédeel van de woning nooit tot het ondernemingsvermogen voor de omzetbelasting hadden mogen rekenen. Voor dit standpunt beroept het echtpaar zich op het arrest van de Hoge Raad van 30 oktober 2015 (Champignonkwekerij-arrest). De rechtbank stelt vast dat het echtpaar tijdens de bouw van de woning de keuze heeft gemaakt de in rekening gebrachte omzetbelasting volledig in aftrek te brengen. Dat was toen volledig in overeenstemming met de wet- en regelgeving. Door de voorbelasting volledig in aftrek te brengen, heeft het echtpaar er voor gekozen om de volledige woning als investeringsgoed te beschouwen, dat zowel zakelijk als privé wordt gebruikt. De rechtbank wijst het beroep op het hiervoor genoemde Champignonkwekerij-arrest af. In dat arrest kozen de vennoten er juist voor de woning niet als ondernemingsvermogen te kwalificeren, terwijl de vennoten dat in dit geval wel hebben gedaan.
Bron: Rb. Noord-Nederland 23-4-2019
Afwijking van testament kan fiscale gevolgen hebben
Als bij de uitvoering van het testament van een overleden ouder ten gunste van de kinderen – en ten nadele van de andere ouder – van het testament wordt afgeweken, kan dit gevolgen hebben voor de erfbelasting die moet worden betaald na het overlijden van de tweede ouder. Dit blijkt uit een uitspraak van Rechtbank Den Haag.
In deze zaak hadden twee echtgenoten die in gemeenschap van goederen waren getrouwd, in hun beider testamenten de toenmalige ouderlijke boedelverdeling opgenomen. Dit betekende dat toen de man overleed, zijn vrouw de gehele nalatenschap kreeg toebedeeld. Hun zoon verkreeg een onderbedelingsvordering op zijn moeder, waarbij het testament bepaalde dat deze vordering pas opeisbaar was bij het overlijden, hertrouwen in gemeenschap van goederen, faillissement of surséance van betaling van de moeder. Vervolgens stelden de moeder en haar zoon bij de notaris een akte op waarin de opeisbaarheidsgronden werden uitgebreid: de hoofdsom van de onderbedelingsvordering zou ook opeisbaar zijn als de moeder zou verhuizen naar een verpleeghuis of bejaardentehuis. Een jaar later droeg de moeder de economische eigendom van een woning over aan haar zoon, waarbij de koopprijs voor een deel werd verrekend met de onderbedelingsvordering. Het restant van de koopprijs werd kwijtgescholden.
De inspecteur vond dat de afwijkingen van het testament ertoe leidden dat de zoon bij het overlijden van zijn moeder een fictief voordeel uit erfenis genoot. De rechtbank was het met de inspecteur eens. Het zou anders zijn geweest als de moeder een compenserende vergoeding had ontvangen voor de afwijkingen van het testament. Maar omdat dit niet het geval was, was na het overlijden van de moeder de belastbare nalatenschap hoger als gevolg van het fictieve voordeel uit erfenis.
Bron: Rb. Den Haag, 8-3-2019 (gepubl. 26-4-2019)
Salderingsregeling zonnepanelen verlengd tot 2023
De salderingsregeling voor zonnepanelen wordt tot 1 januari 2023 voortgezet. Dit hebben minister Wiebes van Economische Zaken en Klimaat en staatssecretaris Snel van Financiën besloten. Hierdoor blijft het voor huishoudens en MKB-bedrijven financieel aantrekkelijk om te investeren in zonnepanelen.
Onder de salderingsregeling kunnen eigenaren van zonnepanelen de stroom die zij met zonnepanelen opwekken en terugleveren aan het net, aftrekken van hun eigen energieverbruik. Dit levert hen een voordeel op op hun energiebelastingen. In het Regeerakkoord was vastgelegd dat de salderingsregeling per 1 januari 2020 zou worden afgeschaft, maar nu is toch besloten om de looptijd van de regeling met drie jaar te verlengen. Per 1 januari 2013 wordt de salderingsregeling geleidelijk afgebouwd, wat betekent dat het voordeel op de energiebelastingen voor huishoudens en bedrijven elk jaar minder wordt. In 2031 is dit voordeel nihil en ontvangen eigenaren van zonnepanelen uitsluitend een vergoeding van de energieleverancier voor de teruggeleverde stroom. Volgens de betrokken ministeries zal het op de lange termijn ook zonder subsidie financieel aantrekkelijk zijn om zonnepanelen te installeren, aangezien zonnepanelen steeds goedkoper worden.
Voor de geleidelijke afbouw van de salderingsregeling is het voor de Belastingdienst noodzakelijk dat eigenaren van zonnepanelen beschikken over een meter die de levering en teruglevering van energie afzonderlijk kan meten. Dit wordt een meter met een dubbel telwerk genoemd. Vanaf 1 januari 2023 moeten huishoudens en mkb-bedrijven met zonnepanelen verplicht over zo’n meter beschikken, zodat de geleidelijke afbouw van de salderingsregeling in 2023 kan starten.
Bron: Min. van EZ&K, 26-4-2019
Gunstige schikken door succesvolle disculpatie
De mogelijkheid om tegenbewijs te leveren in een procedure over aansprakelijkstelling is zeer belangrijk. Zelfs als de ontvanger niet geheel overtuigd is van het niet verwijtbaar handelen van de bestuurder, kan het zijn dat hij bereid is om te schikken. Zo’n schikking kan leiden tot een forse verlaging van de beschikking aansprakelijkstelling. Soms scheelt dit miljoenen!
Twee bestuurders van een Nederlandse holding die naar Israël was verplaatst zijn aansprakelijk gesteld voor onbetaalde vennootschapsbelasting en heffingsrente. Het gaat om een bedrag van meer dan € 3,6 miljoen, waarvan ruim € 350.000 ziet op de heffingsrente. De bestuurders beginnen een beroepsprocedure tegen de beschikking aansprakelijkstelling. Het begint al goed voor hen als Rechtbank Noord-Holland in 2015 de beschikking aansprakelijkstelling verlaagt. De rechtbank vindt dat de ontvanger de bestuurders niet aansprakelijk mag stellen voor de heffingsrente. De fiscus heeft namelijk niet aannemelijk gemaakt dat de bestuurders valt te verwijten dat zij de periode, waarover de Belastingdienst heffingsrente mocht rekenen, hebben verlengd.
In 2018 oordeelt de Hoge Raad in de cassatieprocedure dat de bestuurders de gelegenheid moesten krijgen om aan te tonen dat de verslechtering van de verhaalsmogelijkheden van de fiscus niet hun schuld was. De bestuurders grijpen deze kans met beide handen aan. Tegen de tijd dat het verwijzingshof Den Haag uitspraak doet, hebben de bestuurders en de ontvanger besloten het geschil te beëindigen. De ontvanger verlaagt de beschikking aansprakelijkstelling voor elke bestuurder tot € 10.000. Daar tegenover staat dat de bestuurders zich verplichten om binnen veertien dagen na de hofuitspraak € 5.000 te betalen aan de ontvanger. Een fractie dus van het oorspronkelijke bedrag van de beschikking aansprakelijkstelling. Nu de fiscus deels de bestuurders is tegemoetgekomen, verklaart het hof hun beroep gegrond. Dit levert de bestuurders ook nog eens een vergoeding van de (forfaitaire) proceskosten en het griffierecht op.
Bron: Hof Den Haag 16-04-2019
Vakantie- en brievenbuswoning geen eigen woning
Een uitgezonden werknemer kan onder voorwaarden een woning in Nederland aanmerken als een eigen woning om zo de eigenwoningrenteaftrek te blijven claimen. Een woning waar die werknemer nooit ingeschreven heeft gestaan en die alleen maar als vakantieverblijf en als postadres heeft gediend, voldoet niet aan die voorwaarden. Dit moet de belastingplichtige zelfs zo duidelijk zijn, dat de fiscus kan navorderen als toch de aangifte is gevolgd waarin die woning is opgegeven als eigen woning.
Een vrouw is sinds medio februari 1998 eigenares van een woning. Zij heeft op dit adres nooit ingeschreven gestaan in de Basisregistratie Personen. In de jaren 2013 en 2014 is zij uitgezonden naar het buitenland. Haar echtgenoot gaat met haar mee. De vrouw beschikt in het buitenland over woonruimte. Tijdens de uitzendingsperiode brengt zij wel dikwijls haar vakanties in haar woning in Nederland door. Zij ontvangt in die woning ook vrienden en familie. Verder viert zij haar verjaardag en die van haar echtgenoot in de Nederlandse woning. Daarnaast gebruikt zij dit adres als postadres met uitzondering van de post van de Belastingdienst. Ook bij de tandarts en huisarts is de vrouw geregistreerd op het adres van de woning in Nederland. Maar al deze omstandigheden zijn onvoldoende om de Nederlandse woning als eigen woning te doen kwalificeren.
Toch geeft de vrouw de woning in haar aangifte IB over 2013 en 2014 op als eigen woning. De Belastingdienst legde de aanslag conform de aangifte op, maar legt naderhand alsnog een navorderingsaanslag op. De vrouw stelt dat de fiscus niet kan navorderen. Zij bestrijdt dat sprake is van een kenbare fout in de aanslag, omdat het verschil tussen de geheven en verschuldigde belasting minder dan 30% is. Hof Den Bosch erkent dat door dit kleine verschil niet automatisch sprake is van een kenbare fout. Maar de Belastingdienst kan ook op andere manieren bewijzen dat sprake is van een kenbare fout. In deze zaak heeft de inspecteur in voorgaande jaren al het standpunt ingenomen dat de woning geen eigen woning was. De vrouw mag vanwege het ontbreken van verdere correspondentie over dit punt niet zomaar ervan uitgaan dat de inspecteur van mening is veranderd. Het hof oordeelt dat de aanslag een kenbare fout bevat zodat navorderen is toegestaan.
Bron: Hof Den Bosch 15-02-2019 (gepubl. 28-04-2019)
KIA eerst berekenen, dan verdelen over vennoten
Voor de berekening van de kleinschaligheidsinvesteringsaftrek moet men uitgaan van de totale investeringen door een volledig samenwerkingsverband voordat deze aftrek onder de vennoten is te verdelen.
Een ondernemer drijft samen met zijn broer een vof. In 2016 geeft de vof bijna € 120.000 uit aan investeringen. Volgens de tabel in de wet is de KIA in zo’n geval gelijk aan een vast bedrag minus 7,56% van het bedrag waarmee de investering € 103.748 (grensbedrag in 2016) overschrijdt. De man meent de vermindering niet van toepassing is, omdat zijn aandeel in de investeringen nog geen € 60.000 is en dus onder de grens blijft. Hij wil dus de maximale KIA claimen. Overigens neemt hij als subsidiair standpunt in dat hij recht heeft op het vaste bedrag van de KIA minus de helft van de vermindering. Hij motiveert zijn standpunt door te verwijzen naar andere rechtspraak. Deze rechtspraak ziet echter op situaties met buitenvennootschappelijk vermogen, aldus het hof. In deze zaak is dat niet aan de orde. Daarnaast meent het hof dat de uitleg van de ondernemer in strijd is met het doel van de wet: voorkomen dat een andere samenwerkingsvorm leidt tot een hogere KIA. Het hof oordeelt dat de Belastingdienst terecht is uitgegaan van de KIA over het totale investeringsbedrag. Pas na deze berekening, moet de verdeling onder de vennoten plaatsvinden.
Bron: Hof Den Haag 3-4-2019
Lange termijn voor opvragen schriftelijke bescheiden
Er geldt geen termijn waarbinnen de inspecteur iemand moet verzoeken zijn aftrekbare kosten voor de eigen woning met schriftelijke bescheiden te staven. Ook niet als de inspecteur de aangiften in andere jaren heeft gevolgd, tenzij de inspecteur de indruk heeft gewekt dat het volgen van aangiften berust op een weloverwogen standpunt.
Een echtpaar verhoogt in 2007 de hypothecaire lening voor hun woning met € 93.500 tot € 468.000. In hun aangiften vermelden zij dat de verhoging verband houdt met een verbouwing van hun woning, maar kunnen dit niet met schriftelijke bewijsstukken onderbouwen. In eerste instantie volgt de inspecteur de aangiften. Later vraagt de inspecteur toch om schriftelijke bewijsstukken ter onderbouwing van de kosten voor de eigen woning. Hof Den Bosch heeft geoordeeld dat het door de Belastingdienst volgen van aangiften over bepaalde jaren, niet automatisch met zich meebrengt dat belastingplichtigen niet meer met schriftelijke stukken hoeven aan te tonen dat de uitgaven kwalificeren als kosten eigen woning. Wel geeft het hof aan dat de inspecteur zijn rechten heeft verwerkt om stukken op te vragen, omdat hij dat pas na afloop van de navorderingstermijn doet. De Hoge Raad is het met het laatste oordeel van het hof niet eens. In de wet is niet opgenomen dat de inspecteur de schriftelijke bewijsstukken moet opvragen binnen zes jaar of binnen de navorderingstermijn. Daar doet niet aan af dat de inspecteur in andere jaren de aftrek van de rente wel heeft geaccepteerd. Alleen als het echtpaar aannemelijk kan maken dat het volgen door de inspecteur van de aangiften in andere jaren op een weloverwogen standpunt van de inspecteur berust, is de rente toch aftrekbaar. Dit heeft het echtpaar niet gedaan.
Bron: HR 19-4-2019